Nieuwe Zeesluis IJmuiden (OpenIJ) - Hollandia

Nieuwe Zeesluis IJmuiden (OpenIJ)

Na bijna 100 jaar dienst te hebben gedaan, was de bestaande Noordersluis in IJmuiden aan vervanging toe. Het consortium “OpenIJ” ontving van Rijkswaterstaat de opdracht voor de bouw van een nieuwe zeesluis in het Noordzeekanaal bij IJmuiden, gelegen tussen de bestaande Noordersluis en de Middensluis. De opdracht omvat het ontwerpen, bouwen, financieren en onderhouden gedurende 26 jaar van deze nieuwe zeesluis. Hollandia Infra heeft voor dit nieuwe sluiscomplex het bewegingswerk voor het openen en sluiten van de zware stalen sluisdeuren uitgevoerd. De nieuwe grotere zeesluis moet de bereikbaarheid van de haven van Amsterdam verbeteren en de economie in de regio stimuleren door getij-onafhankelijk ruimte te bieden aan de steeds groter wordende zeeschepen. Evenals zijn voorganger de Noordersluis, wordt deze zeesluis IJmuiden de “grootste sluis ter wereld” ten tijde van de bouw. De nieuwe zee toegang IJmond is onderdeel van het Sluizenprogramma van Rijkswaterstaat. 

Grootste zeesluis ter wereld

De nieuwe zeesluis is 70 meter breed, 500 meter lang en 18 meter diep en is hiermee op dit moment de grootste zeesluis ter wereld. Zeesluis IJmuiden is op 26 januari 2022 geopend door Koning Willem-Alexander.

Bovenrolwagens (2 stuks)

De bovenrolwagen vormt de aandrijving van de sluisdeur om deze te openen of te sluiten. De bovenrolwagen staat nu bovenin de deurkas op een rail en wordt later gekoppeld aan de deur. De afmetingen van deze bovenrolwagens zijn 14 x 7 x 5,5m hoog en wegen elk 200 ton. De 2 bovenrolwagens zijn bevestigd aan de 2 operationele sluisdeuren en drijven de sluisdeuren aan met in totaal 6 hydromotoren. Dit gebeurt door aandrijfwielen, zogenaamde bonkelaars, die ingrijpen op een pennenbaan, waardoor de deur heen en weer wordt geduwd over de drempel. Het staalwerk en de werktuigbouwkundige onderdelen voor deze bovenrolwagens zijn in opdracht van OpenIJ door Hollandia Infra vervaardigd. De hydraulische onderdelen zijn gemaakt door Bosch Rexroth en de E-installaties zijn gerealiseerd door OpenIJ. De bovenrolwagens zijn middels SPMT’s op het ponton gereden aan de werf van Hollandia. Na een tussenstop bij het logistiek centrum in de Alaskahaven in Amsterdam, waarde BRW’s zijn getest, zijn de bovenrolwagens gelost bij OpenIJ en in opslag gegaan. De montage van de bovenrolwagens in de deurkassen voor resp. het buitenhoofd en het binnenhoofd is gedurende 2020 uitgevoerd door de montageploeg van Hollandia Infra.

De scope voor Hollandia Infra 

Hollandia Infra heeft voor dit nieuwe sluiscomplex het bewegingswerk voor het openen en sluiten van de zware stalen sluisdeuren uitgevoerd. Hollandia is vanaf een vroeg stadium in het project betrokken geweest bij de engineerings- en voorbereidingswerkzaamheden en heeft een ruime bijdrage geleverd tijdens de ontwerpfase voor constructiedetails en de meeste efficiënte bouwwijze. De werkzaamheden betroffen het ontwerpen, leveren en bedrijf gereed monteren van diverse onderdelen voor de nieuwe grote zeesluis.

Dit omvat in hoofdzaak de levering van:

• Twee bovenrolwagens met toebehoren (elk 14mx7mx5,5m / 200 ton).
• Drie onderrolwagens (waarvan 1 reservewagen), twee railbalken t.b.v. de onderrolwagens (80m).
• Vier fundatiebalken van 80m.
• Vier pennenbanen met rails van 80m t.b.v. de bovenrolwagens.

De stalen roldeuren zijn door het consortium zelf uitbesteed in Zuid-Korea en hebben elk een afmeting van 80x 12 x 24 m (lxbxh) en wegen elk ca. 3.000 ton.

Aandrijving deuren

In samenwerking met Bosch Rexroth heeft Hollandia de 16 hydraulische cilinders en 2 powerpacks ingehesen en geïnstalleerd in de deur van het buitenhoofd. De cilinders, elk zo’n 4 meter lang en 1,5 ton zwaar, zullen de 16 nivelleerschuiven aandrijven die gebruikt worden om de kolk van 500 x 80 meter te schutten. Hollandia Infra heeft deze werkzaamheden voor alledrie de sluisdeuren uitgevoerd.

Bouwcombinatie & Project OpenIJ

De bouwcombinatie OpenIJ bestaat uit de bedrijven BAM-PGGM en VolkerWessels-DIF. In totaal werken naast de bovengenoemde combinaties BAM-PGGM en VolkerWessels-DIF ook Boskalis, Van Oord, Arcadis, Iv-Infra, Royal HaskoningDHV, Hollandia Infra, ZUS, Delta Pi, Nspyre en Bosch Rexroth als één team in OpenIJ om de “Sluis van de eeuw” voor een eeuw te bouwen. De bouw zal in opdracht van OpenIJ worden uitgevoerd door de combinatie BAM en VolkerWessels.
De baggerwerkzaamheden, waaronder droog grondverzet activiteiten, het ontgraven van een deel van het Zuidersluiseiland, het baggeren van de nieuwe toeleidingskanalen (zeezijde en Noordzeekanaalzijde), het baggeren van de nieuwe Sluiskolk en het aanbrengen van de nieuwe bodembescherming zullen in onderaanneming worden uitgevoerd door de combinatie Van Oord en Boskalis. Na oplevering is de combinatie Van Oord – Boskalis tevens verantwoordelijk voor het op diepte houden van de kanalen voor een periode van 26 jaar.

Ontwerp van de ‘Sluis van de eeuw’

De nieuwe Zeesluis bestaat uit één kolk, met aan beide zijden een sluishoofd. De kolk kan worden afgesloten met roldeuren. Het sluiscomplex heeft naast een schutfunctie ook een hoogwater keerfunctie aangezien het een onderdeel is van de primaire waterkering van de Nederlandse kustlijn. De ontwerplevensduur van de nieuwe sluis is 100 jaar.

OpenIJ heeft de opdracht mede kunnen binnenhalen door slimmigheden in het ontwerp te realiseren, waardoor een aanzienlijke kostenbesparing kan worden bereikt. Een slimme oplossing is gevonden door het toepassen van slechts 3 deuren in plaat s van 4 stuks. Open IJ bedacht een sluis met twee identieke deuren, die dubbel kerend zijn. Dan heb je niet twee, maar één reservedeur nodig. Normaal is de deur aan de landzijde wat lager. De slimmigheid in het plan is dat beide deuren aan de eisen voor hoogwaterkering voldoen – 8,85 meter boven NAP, dus dubbel kerend zijn. Deze reservedeur wordt geplaatst in een dok nabij de sluis. De deuren zijn uitgerust met schuiven en openingen voor het nivelleren van het waterpeil tijdens het schutten.

Meer informatie

Wil je meer weten over dit project? Bezoek dan de website van Rijkswaterstaat.

Foto’s: Ko van Leeuwen, fotograaf bij OpenIJ